Publicatie bij graven waarvan rechten zijn verlopen

VRAAG

Sinds een paar jaar benadert het bestuur van onze bijzondere begraafplaats rechthebbenden voor het verlengen van de grafrechten. Daar dit in het verleden nooit gebeurde, zijn wij ook bezig met een inhaalslag. Zo hebben wij in juli 2021 bij de graven, waarvan de rechten verlopen zijn in de jaren 2010 t/m 2018, bordjes geplaatst. Op deze bordjes staat de tekst dat we op zoek zijn naar belanghebbenden, maar ook dat als de rechten niet voor 01-07-2022 worden verlengd, de grafbedekking na 01-01-2023 verwijderd wordt en dat het graf geruimd kan worden. Deze tekst staat ook in het mededelingenbord op de begraafplaats en op de site van de kerk.

Wij willen nu van die graven waarop wij geen reactie hebben ontvangen de grafbedekking verwijderen, echter de twijfel slaat toe of dit kan. En wel vanwege het feit dat wij geen gegevens (naam, adres etc)  meer hebben of kunnen vinden van de (oorspronkelijke)rechthebbenden.  Het enige wat we hebben is een kopie factuur gericht aan de begrafenisondernemer.

Is het plaatsen van een bordje – in onze situatie – voldoende?

ANTWOORD

Op 1 juli 1991 is de ‘nieuwe’ Wet op de lijkbezorging van kracht geworden. Vanaf dat moment is het verplicht dat grafrechten schriftelijk gevestigd moeten worden. Wellicht dat dat eerder op jullie begraafplaats niet gebeurde en dat jullie daardoor niet beschikken over voldoende NAW-gegevens van rechthebbenden. In eerdere mailwisseling die we hadden las ik dat graven op uw begraafplaats voor een periode van 30 jaar uitgegeven worden. Na die periode moet er een verlenging van het grafrecht plaatsvinden om het graf in stand te houden. De wetgever heeft de verantwoordelijkheid voor een verlenging van het grafrecht bij twee partijen gelegd, namelijk bij de rechthebbende en bij de houder van de begraafplaats, zie hiervoor artikel 28 van de Wet op de lijkbezorging.

Artikel 28

1. Een uitsluitend recht op een graf, welke vorm aan dit recht ook wordt gegeven, kan uitsluitend schriftelijk worden gevestigd. Het recht kan voor onbepaalde tijd of voor een bepaalde tijd van ten minste tien jaar worden verleend. Het voor bepaalde tijd verleende recht wordt op verzoek, mits gedaan binnen twee jaar voor het verstrijken van de termijn, telkens verlengd, met dien verstande dat de houder van de begraafplaats kan bepalen dat een periode van verlenging niet korter is dan vijf jaar en niet langer is dan twintig jaar. Het uitsluitend recht op een graf is geen registergoed.
2. Binnen een jaar na de aanvang van de termijn waarin verlenging van het recht kan worden verzocht doet de houder van de begraafplaats aan de rechthebbende wiens adres hem bekend is, schriftelijk mededeling van het verstrijken van de termijn en van het bepaalde in het eerste lid.
3. Indien niet binnen drie maanden na verzending van de mededeling, bedoeld in het tweede lid, om verlenging van het recht is verzocht, maakt de houder van de begraafplaats de mededeling bekend bij het graf en bij de ingang van de begraafplaats, tot het einde van de periode waarvoor het recht was gevestigd.

De rechthebbende kan twee jaar voor het aflopen van het grafrecht een verlenging hiervan van verzoeken bij de houder van de begraafplaats, zie lid 1. De houder van de begraafplaats moet de rechthebbende, wiens adres hem bekend is, binnen een jaar voor het verstrijken van het recht aanschrijven en een verlenging aanbieden, zie lid 2. Daarnaast moet de houder van de begraafplaats wanneer hij niet binnen drie maanden na de verzending van de aanbieding tot verlengen van het grafrecht een reactie gekregen heeft, de afloop van het grafrecht publiceren bij het graf en bij de ingang van de begraafplaats, zie lid 3. Deze publicatie moet blijven staan tot het einde van de periode dat het grafrecht bestond.

Uit uw mail begrijp ik dat jullie een inhaalslag maken ten aanzien van verlengen van grafrecht. Wanneer rechten al verlopen zijn en een nabestaande wil het graf in stand houden, is er officieel geen sprake meer van een verlenging (want de in het reglement vastgestelde periode is al verstreken) , maar van een nieuwe uitgifte van het grafrecht onder de huidige voorwaarde. Maar dat gaat voor uw vraag voor dit moment wellicht te ver.

Eerder zijn jullie tekort geschoten door de rechthebbenden geen verlenging van het grafrecht aan te bieden hetgeen jullie op grond van artikel 28, lid 2 wel verplicht waren. Anderzijds zijn de rechthebbenden ook tekort geschoten, omdat zij niet om een verlenging van het recht gevraagd hebben. U schrijft dat jullie de afgelopen jaren, sinds juli 2021, publicaties geplaats hebben bij de betreffende graven, op het mededelingenbord en op de site van de kerk. Het is nu oktober 2024, drie jaar na plaatsing van de publicatie en voor een aantal graven heeft u geen reactie ontvangen. De rechthebbenden of andere nabestaanden van de personen die in die betreffende graven begraven zijn, hebben geen reactie op uw oproep gegeven. Het is dan legitiem om de grafbedekking dan op enig moment te verwijderen en de graven te ruimen.

In principe kunnen de graven dan na ruiming opnieuw in gebruik genomen worden. Wanneer jullie voldoende ruimte hebben voor nieuwe uitgifte, kan het een keuze zijn om graven waarvan het monument verwijderd is, niet direct aan te bieden voor nieuwe uitgifte, maar die graven ‘gewoon’ ondergronds met rust te laten. Stel, stel dat toch een nabestaande zich nog aandient, dan heeft de fysieke ruiming nog niet plaatsgevonden en kan er een nieuwe uitgifte van graf met inhoud plaatsvinden.

Aandachtspunten bij de verwijdering van de monumenten en het opheffen van het graf zijn in elk geval de volgende:

• Zekerheid hebben dat grafrechten onder een eerder reglement niet voor onbepaalde tijd uitgegeven zijn.
• Vastlegging bij elk graf van de genomen actie. Dus datum publicatie, periode hiervan enz.
• Kerkenraad een besluit laten nemen dat grafnummer X, Y en Z met de namen van degenen die erin begraven zijn, vervallen zijn op grond van het feit dat rechten niet verlengd zijn. Het Besluit ook publiceren.

IW okt '24
20 november 2024