Landelijke regeling Molukse graven?

Vraag

Bestaat er een (landelijke) regeling, op basis waarvan gemeenten (het beleid voeren om) de rechten van de graven van 1e en 2e generatie Molukkers voor hun rekening nemen?

Een groot aantal gemeenten doet dit – uit coulance en eigener beweging – en hierdoor ontstaat mogelijk de verwachting bij Molukkers dat hieraan rechten kunnen worden ontleend op alle begraafplaatsen voor alle graven. Ik beheer een bijzondere begraafplaats: heb ik een regeling over het hoofd gezien cq. gemist?

Antwoord

Ik kan u geruststellen, u heeft geen landelijke regeling over het hoofd gezien, want een dergelijke regeling bestaat niet.

Er zijn inderdaad een beperkt aantal gemeenten in Nederland waar de gemeenteraad besloten heeft om graven van voormalige KNIL militairen een bepaalde status te geven. Dat is nog iets anders dan de graven van álle eerste en tweede generatie Nederlanders met een Molukse achtergrond een bepaalde status te geven. En welke status is dat dan? Grafrecht voor onbepaalde tijd, cultureel erfgoed of een vorm van een ‘oorlogsgraf’ zoals de Oorlogsgraven Stichting deze toegekend heeft aan bepaalde graven?

De vraag is ook onder welke voorwaarden een bepaalde status aan een graf gegeven wordt. Want welke rechten kleven er aan een graf met die status? De wederzijdse rechten en plichten ten aanzien van het grafrecht zijn al geregeld in de Beheers verordening of het Reglement van de begraafplaats. Dat is op zich geen punt van discussie. Ik ga er vanuit dat het particuliere graven betreft. Moet er dan een rechthebbende op het graf zijn? Ja, maar wie? De gemeente of de bijzondere begraafplaats of één van de nabestaanden? Kunnen en mogen er nog begravingen in het graf plaatsvinden en welke overledenen zouden er dan nog in bij begraven mogen worden. Moeten de grafrechten periodiek verlengd en betaald worden? Ja, maar door wie? De rechthebbende of de gemeente of ten laste van de bijzondere begraafplaats? Moeten er onderhoudsrechten betaald of niet? Wie is verantwoordelijk voor het monument, het onderhoud en eventuele vervanging hiervan. Kortom, de ene vraag roept de andere vraag op.

Wanneer zich op uw begraafplaats graven bevinden waarin Nederlanders met een Molukse achtergrond begraven zijn, kan het niet zo zijn dat er een landelijke of gemeentelijk regeling komt, welke u verplicht op uw kosten deze graven in stand te houden. Wanneer uw gemeenteraad een dergelijke regeling vaststelt, is de gemeente ook de aangewezen partij om hier haar (financiële) verantwoordelijkheid in te nemen.

Zoals hierboven aangegeven zijn er slechte een beperkt aantal gemeenten die inderdaad een speciale regeling vastgesteld hebben voor graven van Nederlanders met een Molukse achtergrond. Meestal gaat het dan ook nog om de graven van de voormalige KNIL militairen (en hun partner) en is de regeling niet van toepassing voor alle graven. Wel gaan meer gemeenten er toe over om de één of andere vorm van algemene herdenkingsplaats voor de Molukse gemeenschap in te richten. Een plek waar alle Molukkers en hun inzet voor het Koninkrijk herdacht kunnen worden.

IW
31 januari 2022