Knekelput/knekelgraf

VRAAG

Op de gemeentelijke begraafplaats van de gemeente XX is geen knekelput/knekelgraf aanwezig. De bestaande graven die geruimd worden, worden niet echt geruimd, maar de stoffelijke resten worden dieper gelegd en dit graf wordt dan indien wenselijk weer uitgegeven als een graf waarin begraven kan worden. Het wordt wel gecommuniceerd naar de verzoeker die dit graf uit zoekt dat hier al stoffelijke resten liggen.

De beheerder van de begraafplaats merkt dat mensen dit toch niet prettig vinden als hier al stoffelijke resten van iemand anders in het graf liggen wat zij uitzoeken. Mag een knekelput/knekelgraf zomaar worden toegevoegd aan een begraafplaats of moet dit ook weer in de verordening/nadere regels worden opgenomen?

ANTWOORD

Wanneer een graf geruimd wordt, moeten de aangetroffen stoffelijke resten op grond van artikel 31, lid 3 Wlb op een begraafplaats ter aarde gesteld worden. Zie hiervoor

Artikel 31

3. De overblijfselen der lijken worden op een begraafplaats ter aarde besteld of, met overeenkomstige toepassing van het gestelde in artikel 29, derde lid, in een crematorium gecremeerd.

De wetgever heeft het niet nodig geacht om exact voor te schijven op welke wijze de stoffelijke resten opnieuw begraven moeten worden, alleen dat het op een begraafplaats moet gebeuren. In Nederland is het al honderden jaren gebruikelijk dat bij de ruiming van een graf de stoffelijke resten die aangetroffen worden, onder de onderste begraaflaag geplaatst worden. Dat is de werkwijze zoals jullie die hanteren. Daar is ook niets mis mee. De resten bevinden zich dus niet in het graf, maar onder het graf. Ze tellen ook niet meer mee als begraven persoon in het graf. Een andere mogelijkheid is om  de stoffelijke resten over te brengen naar een verzamelgraf. De term knekelput of knekelgraf is een term die steeds minder vaak gebruikt wordt. Vaak wordt een verzamelgraf ingericht wanneer er een grootschalige ruiming van meerdere graven gelijktijdig uitgevoerd wordt. Veel stoffelijke resten worden dan gelijktijdig, niet individueel traceerbaar, begraven. Wanneer een verzamelgraf slechts incidenteel gebruikt wordt, zoals bij jullie waarschijnlijk het geval zal zijn, kan het een overweging zijn om een niet meer in gebruik zijnde grafkelder te gebruiken als verzamelkelder. Een dergelijke kelder is makkelijk te openen om resten bij te plaatsen. Dat werkt wellicht praktischer dan elke keer een verzamelgraf opnieuw te moeten opengraven. Waar de stoffelijke resten bij de ruiming van een graf geplaatst worden, onder het bestaande graf of in een verzamelgraf, is een beleidsbeslissing die door de verantwoordelijke ambtenaar genomen kan worden.

Maar dan de vraag of een verzamelgraf of verzamelkelder opgenomen hoeft worden in de Beheersverordening of in aanvullende regelgeving. Dat is niet noodzakelijk. Wanneer de Beheersverordening geactualiseerd moet worden, kan men de term opnemen in artikel 1 bij de begripsbepalingen, maar nogmaals het is niet noodzakelijk. Ik zou voor deze toevoeging in artikel 1 van de Beheersverordening geen separaat raadsvoorstel maken.

Overigens in het goed te weten dat verzamelgraven een onderwerp is dat bij de voorbereiding van de modernisering van de Wlb uitgebreid besproken wordt met het Ministerie van BZK. Onder andere de LOB is van mening dat er in het Besluit op de lijkbezorging, net als voor reguliere graven, ook aan verzamelgraven eisen gesteld zouden moeten worden. Nu zijn die er niet en dat zou tot ongewenste situaties kunnen leiden.

IW sep24
30 september 2024