Kan rechthebbende ontwerp grafsteen claimen?

Vraag:

Geachte mevrouw Wafelbakker, Op 18 februari 2009 heeft mevrouw van B. telefonisch contact met u gehad over het volgende voorval: Een weduwe kiest een grafzerk uit de grote diversiteit bestaande zerken van ons kerkhof. Zij geeft opdracht aan een leverancier de grafzerk te vervaardigen. Al meteen de eerste dag na de levering van de zerk op ons kerkhof (deze is dan nog niet geplaatst) krijgt deze mevrouw een zeer vervelend en emotioneel telefoontje van de nabestaande/rechthebbende van de ‘voorbeeld’ zerk. Zij verbiedt de plaatsing omdat haar zerk ontworpen zou zijn. Er volgt nog een aangetekend schrijven met woorden van dezelfde strekking. Onze vraag: Het betreft hier een rechthoekige vorm; niet gebeeldhouwd of iets dergelijks. Enkel wat details in een andere kleur natuursteen. Kan een opdrachtgever (en dus eigenaar?) van een ontworpen grafmonument eisen dat deze niet mag worden gekopieerd? Moet er een vermelding op het grafmonument worden aangebracht dat dit ontwerp niet mag worden gekopieerd en/of moet het monument worden gesigneerd? Hoe kan men anders weten dat dit een persoonlijk ontwerp is. Men kan toch niet alle brochures van alle leveranciers gaan nalopen. Wij zien uw antwoord met belangstelling tegemoet. Met vriendelijke groet, Kerkbestuur RK Parochie St. O. B.

Antwoord:

Geachte mevr. Van B., het is nog maar de vraag of er sprake is van een eigen ontwerp. U geeft aan dat het een rechthoekige vorm betreft in natuursteen. Een rechthoek op zich kan moeilijk een eigen ontwerp zijn en er zou sprake moeten zijn van een bijzondere vorm. Ook het materiaal is een natuurlijk product waarbij moeilijk sprake kan zijn van eigen ontwerp. Iedereen mag en kan b.v. een Balmoral granieten zerk bestellen waarbij het mogelijk is dat de stenen erg veel op elkaar lijken. Ik kan op afstand niet bepalen wat nu het orginele moet zijn van de bewuste grafsteen. De rechthebbende zal de steenhouwer aan moeten spreken over haar eigen ontwerp. Als de steenhouwer er niets mee doet zal er een advocaat ingeschakeld moeten worden. Het kerkbestuur speelt hier geen rol in omdat nergens uit blijkt dat het een eigen ontwerp betreft. Met vriendelijke groet,

Arie van Kooten
18 februari 2009