juni 2020 THEMANUMMER KERKELIJKE BEGRAAFPLAATSEN

Verdeeld tot op het bot

Het hokjesdenken tekent zich nergens zo scherp af als op begraafplaatsen. En dat neemt in deze tijd van toenemende pluriformiteit en individualisering alleen maar toe: ieder zijn eigen begraafplaats. Terwijl, als we ergens gelijk zijn, dan is het wel in het graf. Door Babs Bakels

Limburg ruimt lukraak

Er wordt geruimd in Limburg zonder dat wordt afgevraagd of de grafmonumenten enige (cultuur)historische waarde hebben. Er moet iets veranderen, want de tijd dringt willen we de karakteristieke uitstraling en sfeer van een eeuwenoude rooms-katholieke begraafcultuur bewaren. Door Maurice Heemels

Hoe het ook kan

De Protestantse Gemeente van Burgum gaat wegens ruimtegebrek de begraafplaats bij de Kruiskerk uitbreiden. Het geld daarvoor komt uit de eigen reserve. Waarom gaat het zo goed in Burgum? Hoe zijn de beslissingen over de uitbreiding genomen? Hoe klaar is Burgum voor de toekomst? Door Marie-Louise Meuris

De eeuwigheid garanderen - Een taak van de overheid?

Nog voor coronatijd overwogen steeds meer begraafplaatsen (opnieuw) eeuwigdurende graven uit te geven. Tijdens coronatijd voelen veel gemeenten de druk dit versneld te gaan doen om tegemoet te komen aan de wens van moslims naar eeuwigdurende grafrust in Nederland. Maar is dit wel een taak van de overheid? Door Anja Krabben

Tekort aan islamitische c.q. eeuwigdurende graven

Het nieuwe virus dat dit voorjaar mensen aan huis bindt en grenzen deed sluiten, maakte opeens heel duidelijk dat veel moslims een ‘eeuwigdurend graf’ willen en vrezen dat er daarvan in Nederland niet genoeg voorhanden zijn. Want ‘voor onbepaalde tijd’ is voor veel moslims te vaag. En een plek op een natuurbegraafplaats te openbaar.

Drijfveren

Op haar negentiende lag zij in een bontjas – “die zeer waarschijnlijk rook naar patchoeli” – op een grafsteen op begraafplaats Groenesteeg in Leiden. Het Parijse Père Lachaise was het onderwerp van haar eerste referaat tijdens haar studie kunstgeschiedenis. Ze had het kennelijk al op jonge leeftijd, die belangstelling voor begraafplaatsen. Het heeft haar nooit meer losgelaten. Sinds juni 2018 is Nicoline Zemering (1958) directeur van Rhijnhof in Leiden. Wat zijn haar drijfveren? Door Anna Kroon

De Nieuwe Ooster toen het nog zelfstandig was

Nadat De Nieuwe Ooster in 2004 intern was verzelfstandigd, ontpopte deze Amsterdamse begraafplaats met crematorium zich als hét voorbeeld voor Nederlandse begraafplaatsen. Maar als in 2014 de gemeente de stadsdelen opheft en een centralisatrie-operatie doorvoert, verdampen al ras de voordelen van verzelfstandiging. Voormalig directeur Marie-Louise Meuris en haar financiële adjudant André Stam analyseren wat (interne) verzelfstandiging betekende voor DNO. Door Harry Perrée

Verder...

Voorwoord Hoe is het met u? Columns Alleen samen - Mariska Overman Deze column gaat niet over corona - Wim van Midwoud De Dode Hoek van Babs Bakels

Ruimen met een blinddoek om

Een gebit waarin steeds meer tanden ontbreken, zo kan de toestand op Limburgse kerkhoven en begraafplaatsen worden omschreven. Grafmonumenten worden verwijderd, al dan niet in combinatie met het ruimen van het graf, op basis van slechts één criterium: het verlopen van grafrechten. Er wordt geruimd zonder dat men zich afvraagt of de grafmonumenten in kwestie cultuurhistorische waarde hebben. En zonder rekening te houden met de bijzondere rol die de begraven persoon mogelijk heeft vervuld in zijn dorp of streek. Het is ‘ruimen met een blinddoek om’.