Van filosofische gesprekken tot rouw bij olifanten

Een rondleiding is het meest voor de hand liggende om te organiseren tijdens de Week van de Begraafplaats. Maar het kan origineler. Van film tot olifanten, het was er allemaal dit jaar. En wie nu niet meedeed: ter inspiratie voor volgend jaar.

En lees ‘Dag lieve Jesper, oma gaat weer weg’

Lezingen

De Essenhof in Dordrecht zocht het ‘dicht bij huis’, met verlieskundige Herman de Mönnink die een lezing gaf over het thema ‘Stilstaan bij verlies: Hoe doe je dat zonder jezelf te verliezen?’ In Eindhoven, op het oude St-Catharinakerkhof middenin de stad, gaven Jeannette Goudsmit en Rindert Brouwer van de funeraire website Terre Aarde lezingen over funeraire cultuur. Op begraafplaats St. Petrus Banden in Den Haag hield Ingrid Rering, ‘bekend van KRO De Wandeling’, een ‘inspirerende lezing’ over rouw, verlies en het hervinden van kracht.

R.K. Buitenveldert in Amsterdam was origineler en liet schrijfster en historica Jeanette Diepenbroek vertellen over het thema ‘Wat eet je op een begraafplaats?’. Bezoekers konden plaatsnemen aan een prachtig gedekte tafel, terwijl Diepenbroek vertelde over de gebruiken rond eten en rouwen.

Maar het origineelst was begraaf- en gedenkpark Rentinkkamp in Varsseveld met de lezing ‘Een traan in je oog’, over olifanten en rouw door olifantenverzorger Marjo Hoedemaker van dierenpark Amersfoort.

Film

Begraafplaats Bergklooster in Zwolle regelde een vertoning van de documentaire Bergklooster in filmtheater Het Fraterhuis. Terwijl in het Theehuis op begraafplaats Rhijnhof in Leiden de documentaire Herinnering aan een trieste dageraad van regisseur Ramón Gieling werd vertoond, over de 20-jarige Ricco die op 8 juni 1998 het ouderlijk huis in Noord-Holland verlaat voor een ritje op zijn motor en niet meer terugkomt.

Varia

Op De Essenhof in Dordrecht werd een Herinneringsboom geplant; een speciale gedenkplaats voor de overledenen die geen eigen graf meer hebben en rusten in een verzamelgraf. Ook werd de Essenhof-geocache gelanceerd, waarmee per GPS een rondwandeling over de begraafplaats kan worden gemaakt. Het enige wat je nodig hebt is een smartphone, tablet of laptop. Maak op de site www.geocaching.com een gratis account aan en volg de route online met behulp van een GPS-ontvanger of met een app op je smartphone of tablet.

Op begraafplaats Ter Navolging in Tiel werd aandacht gevraagd voor twee graftrommels die dringend aan restauratie toe zijn, ‘Vrijwillige bijdrage t.b.v. herstel grafmonumenten wordt op prijs gesteld’, en was er veel foto- en genealogische documentatie te zien. Ook was er een workshop ‘Kennismaken met de manier waarop o.a. historische grafzerken worden hersteld van scheuren e.d.’

St. Barbara in Den Haag hield het eenvoudig, maar moest wel hopen op mooi weer, door ‘een prachtig tijdelijk terras’ uit te zetten, waar koffie, thee en ‘een lekker gebakje’ werd geserveerd. 

Ook slim: Rusthof in Leusden zorgde voor kinderoppas en kinderactiviteiten.

Rustoord in Nijmegen leek zich daarentegen vooral op mannen te richten, door te laten zien welke techniek ze in huis hebben in de vorm van tuin- en begraafparkmachines.

Vergeet-mij-nietjes

Het thema tijdens de Week was ‘Ik vergeet je niet’. Oorlogsgraven en graven van beroemde personen stonden centraal tijdens de diverse rondleidingen. Maar het ‘vergeet mij niet’ werd ook op andere wijze uitgedragen. Op de Zuiderbegraafplaats in Rotterdam werd een Vergeet-mij-niet-bijeenkomst gehouden. Een ervaren medewerker liep met de bezoekers langs een aantal markante plekken en een oudere Rotterdammer vertelde een persoonlijk verhaal over een onvergetelijk familielid. Er werd afgesloten met filosofische gesprekken.

Elders in Rotterdam, op begraafplaats Hillegersberg, kreeg iedere bezoeker een vergeet-mij-nietje.

Spannend en cryptisch was op Westerveld in Driehuis de avondwandeling over de begraafplaats, ‘met aandacht voor het tijdsbeeld van de eeuwigheid’. Terwijl Heiderust in Rheden – heel praktisch en op de toekomst voorbereid – koos voor een rondleiding over de begraafplaats waarbij asbestemmingen centraal stonden.

En wat altijd werkt – want waar veel mensen toch nieuwsgierig naar zijn – en wat diverse begraafplaatsen op het programma hadden staan: tonen hoe het delven van een graf in zijn werk gaat. Laat de grafdelver, die enthousiast is over zijn werk, vertellen hoe dat gaat. Laat zien hoe een graf er van binnen uitziet. Leg gelijk het verschil uit tussen een algemeen en een particulier graf. Een kijkje achter de schermen (en onder de grond) vindt bijna iedereen leuk.