Regiobijeenkomst: Kijken hoe het erbij ligt in het hoge noorden

De Begraafplaats bezocht een regiobijeenkomst in het Drentse Tynaarlo. De zon scheen, de opkomst was hoog. De aanwezigen werden rondgeleid over de redelijk nieuwe begraafplaats De Walakker in Zuidlaren en het zeer ruim aangelegde parkachtige De Duinen in Eelde.

Kwart voor elf, voor de ingang van begraafplaats De Walakker in Zuidlaren, in het ‘verre’ noorden (voor een De Begraafplaats-redacteur uit de Randstad) staan groepjes mannen. Binnen: nog meer mannen. Ik zie slechts twee vrouwen. Het klopt wat we in het vorige nummer constateerden: de begraafplaatswereld is nog hoofdzakelijk een mannenwereld.
Deze LOB-regiobijeenkomst in de gemeente Tynaarlo, waar onder andere Eelde, Vries en Zuidlaren onder vallen, bewijst het maar weer.
De opkomst is overweldigend, zegt organisatie-assistent Machteld Wafelbakker. “Meer dan zeventig
aanmeldingen, normaal zitten we op vijftig. Het is de bestbezochte regiobijeenkomst tot nu toe.” Waar dat aan ligt? “Misschien vanwege de nieuwe Wet op de lijkbezorging die er nu echt aankomt,” denkt Wafelbakker, en die die middag ook ter sprake zal komen.
De ontvangst met koffie gaat gepaard met een welkomstpraatje door eerst gastheer Jeroen Soppe en als tweede de verantwoordelijk wethouder Harm Assies. “Maar we houden het kort en gaan dan
kijken hoe het erbij ligt.” Soppe legt uit dat er is gekozen voor veel groen op de begraafplaatsen en
veel vierkante meters per graf. “Dat is een keuze en impliceert ook dat kostendekkendheid onbetaalbaar is. Het groen wordt bekostigd vanuit de algemene middelen van de gemeente.” Ook is door de raad gekozen om de begraafplaats het hoogste niveau van onderhoud te geven, waardoor de kosten voor de gebruiker hoger zijn geworden. “Mensen hebben tegenwoordig meer aandacht voor een graf en willen dat het er netjes bij ligt.”
Begraafplaats De Walakker is een redelijk nieuwe begraafplaats, uit de jaren zeventig, en ligt aan de Grote Es, ten zuiden van Zuidlaren. De begraafplaats is aangelegd op het erf van een voormalige
boerderij; het huis en de oude stal doen dienst als aula. Vanaf de aula leidt een lange laan de begraafplaats op, links en rechts ervan ligt een waaier van grafvelden. Aan het eind van de laan ligt
de urnenmuur in aanbouw. De grafvakken zijn ruim opgezet en worden omsloten door bodembedekkers en struiken.
Begraafplaats De Duinen in Eelde is groener en parkachtiger dan De Walakker. De vele hoge bomen geven het park een gevoel van ouderdom. Door de bomen en struiken zie je in de naastgelegen weide
de koeien staan. Tijdens de wandeling leggen Soppe en Assies desgevraagd uit dat er tot nu toe
nog nooit is geruimd in de gemeente. “Gevoelsmatig is er een eeuwig grafrecht.” Maar onlangs heeft de raad het besluit genomen dat ruimen mag als het nodig is. De gemeente heeft drie avonden georganiseerd voor de bewoners waarop onder andere het onderwerp ruimen ter sprake kwam. “Het blijkt dat er draagkracht voor is. Vooral de oudere generatie wil graag nog graven voor onbepaalde tijd, maar de jongeren geven er minder om.”

Kroketten en kraaien
Het bezoek aan De Duinen moet iets sneller verlopen, omdat de lunch – die zeer goed verzorgd was, met soep én kroketten – en de middagbijeenkomst wacht. In de middag vertelt consulent Wim van Midwoud over het laatste nieuws van het LOB-front en is er tijd voor een rondvraag. Normaal wordt gretig de gelegenheid te baat genomen om om advies te vragen bij collega’s of ervaringen uit te wisselen en leidt dit moment van de dag vaak tot een mooie discussie over een ‘heet’ onderwerp. Nu is het wat lauwtjes, misschien omdat ‘de pers’ aanwezig is, denkt Wafelbakker. Wel wordt door Van Midwoud nuchter geconstateerd dat de beheerder van drie kerkelijke begraafplaatsen, die graven
uitgeeft voor 25 jaar en die graven ook weer met 25 jaar verlengt – “wat zegt de wet hierover?,” vraagt de beheerder – toch echt in strijd met de wet handelt. En horen we dat het betreden van de begraafplaats door rouwkoetsen is toegestaan op een gemeentelijke begraafplaats, omdat gemeentelijke begraafplaatsen als openbare weg worden gezien. Maar als Van Midwoud
aan de zaal vraagt: “Hoe is uw relatie met de konijnen op de begraafplaats?”, blijft het opvallend stil. En ook reageert bijna niemand als een beheerder vraagt hoe je het beste een kraaienkolonie
kunt bestrijden. “Door flink te gaan wapperen,” roept een grapjas. Wie het echt wil weten gaat naar (het forrum op) de site van de LOB: www.begraafplaats.nl.