Staglieno
© Anja KrabbenVrienden van Staglieno
In het noorden van Genua, op een heuvel aan de rivier Bisagno ligt Staglieno, een begraafplaats uit 1851, 33 hectare groot en één van de mooiste begraafplaatsen van Europa. Het is misschien wel het grootste openlucht-beeldenmuseum van Europa. Vanaf het begin werden er bijzondere en imposante monumenten opgericht. Eind 19e eeuw veelal in een realistische stijl (verisme genoemd), absoluut uniek en meer dan de moeite waard te behouden. Maar heel Italië is vergeven van de prachtigste monumenten, vanaf de oudheid tot nu, die schreeuwen om aandacht.
Voor Staglieno kwam er hulp van buitenaf. Walter S. Arnold schreef in 2009 het boek Staglieno – The Art of the Marble Carver en kreeg er zoveel reacties op dat hij besloot om de in verval geraakte meesterwerken van Staglieno te helpen redden. Hij richtte de American Friends of Italian Monumental Sculpture (AFIMS) op en in 2013 werden de eerste twee graven gerestaureerd. Inmiddels zijn er 15 monumenten grondig opgeknapt, allemaal dankzij giften, vaak van anonieme donors.
Een geluk is het dat de (hoofdzakelijk) marmeren monumenten uit de 19e eeuw vooral te vinden zijn in de overdekte arcades en daarom geen tot weinig last hebben van regen, sneeuw en wind. Wel zijn de beelden bezaaid met vogelpoep en vooral bedekt met dikke lagen vervuild stof, dat het fijne oppervlak van het marmer langzaam aan het wegvreten is.
Inmiddels is er een samenwerking tot stand gekomen met de gemeente Genua, de provincies Imperia, La Spezia en Savona en enkele grote sponsoren uit de Italiaanse uitvaartwereld. De gemeente heeft een catalogus samengesteld met monumenten die als eerste in aanmerking voor restauratie – er staan er 29 in, prijzen variëren tussen de 5 en 25 duizend euro – en heeft Staglieno aangewezen als permanent onderwijslaboratorium voor studenten aan de Scuola di Specializzazione in Beni Architettonici e del Paesaggio.
Staglieno is niet te vergelijken met de meeste Nederlandse begraafplaatsen. Maar wellicht zet het uw eigen restauratieproblemen in perspectief.
issuu.com/staglieno/docs/catalogo_schede_restauri_completo_w Proposte per il restauro, de catalogus van de gemeente Genua, met de monumenten die in aanmerking komen voor restauratie.
www.staglieno.com De site van AFIMS.
www.staglieno.comune.genova.it De gemeentelijke site van Staglieno.
© Foto Anja Krabben | De graven van Benjamin Whitehead en zijn vrouw Julia Bentley uit 1885 en 1887 zijn gerestaureerd in 2013