De avondbegrafenis

Wat is er sfeervoller dan een uitvaart in de avond? Met fakkels en petroleumlampen langs de paden op de begraafplaats; kaarsen bij het graf. De avond maakt elke bijeenkomst intiemer –  wat er buiten de lichtcirkel gebeurt wordt vanzelf buitengesloten. Diverse begraafplaatsen overwegen avondbegrafenissen aan te bieden. In Maassluis hebben ze er onlangs een gehad, de beheerder had ‘kippenvelmomenten’.

De ‘moderne’ Allerzielenvieringen die tegenwoordig weer op veel plekken plaatsvinden, laten zien hoe het kan zijn. Maar dat is slechts één moment op jaarbasis. De rest van het jaar mag een begraafplaats na donker niet betreden worden, laat staan om er te begraven.

In vroegere ‘pre-elektrische’ tijden waren avond- of zelfs nachtbegrafenissen gewoon. Ze werden zelfs als deftig gezien, omdat ze duurder waren dan normaal. ‘Zo lieten de adellijke bewoners van de Groninger borgen zich ’s avonds bij fakkellicht door hun pachters naar de kerk dragen,’ schrijft Henk kok in zijn Funerair Lexicon.

Sinds kort zijn er wel avondcrematies. Marieke en Lidi van de Waal van Yarden & van de Waal Uitvaartzorg Tiel-Wageningen zijn ermee begonnen. Lidi van de Waal: “Twee keer hebben we dit nu meegemaakt en het is heel mooi intiem en sfeervol. Buiten zetten we fakkels en vuurkorven neer en ook in de aula is het sfeervoller omdat het buiten donker is. Er is meer rust. Mensen zijn rustiger, ze zijn niet meer met de hectiek van de dag bezig. Overdag is het ook vaak ‘even vrij nemen van het werk’.”

Waarom alleen crematies? “De begraafplaats bij ons is officieel niet open na zonsondergang. En dat geldt volgens mij voor de meeste begraafplaatsen. Dan zouden de regels moeten worden aangepast, maar dat zie ik niet zo snel gebeuren. Eerlijk gezegd heb ik er ook nog nooit over nagedacht. De vraag is ook nog niet gesteld aan ons. Misschien is het begraafpubliek bij ons ook wat traditioneler dan het crematiepubliek en je hebt natuurlijk ook mensen die ’s avonds niet de begraafplaats op durven. Maar ik zal het eens bespreken met mijn collega’s.”