Ruiming van verwaarloosde eigen graven

Vraag:

Geachte consulent, Op onze begraafplaats bevinden zich talrijke verwaarloosde graven, waarvan het grafrecht nog niet verstreken is maar waarvan wij ook de rechthebbenden niet kennen. Nu heeft de kerkhofcommissie het plan opgevat om indien mogelijk verwaarloosde graven te gaan ruimen die bij uitgifte een looptijd van 80 jaar hebben en waarbij de laatste bijzetting meer dan 30 jaar geleden heeft plaatsgevonden. Wat is hiervoor de juiste procedure om toch binnen het raamwerk van de huidige Wet op de Lijkbezorging (met name art. 28) te blijven? Hoe lang moet bijvoorbeeld de mededeling bij het graf en op het bord bij de ingang staan? Opgemerkt moet worden dat onze begraafplaats (nog steeds) geen reglement heeft die hiervoor aanwijzingen geeft. Wij menen begrepen te hebben dat in het nieuwe herzieningsontwerp van de Wlb een overgangsregeling gaat gelden die volgens de nota van wijzigingen van april j.l. tot 2023 (!) gaat duren. U zult begrijpen dat wij liever niet zo lang willen wachten, maar is de eventuele ruiming nog uitvoerbaar voordat de nieuwe wet van kracht wordt? Als lid van de Landelijke Organisatie van Begraafplaatsen zouden wij het op prijs stellen indien u hierover advies kunt geven. Met vriendelijke groet, namens de kerkhofcommissie van de H. B te R., Drs. B.P.M. v. d. S., beheerder begraafplaats

Antwoord:

Geachte heer V. d.S., Ik vrees dat ik geen goed nieuw voor u heb. Wanneer er nog lopende grafrechten zijn, zijn de mogelijkheden beperkt om in te grijpen, ook als er geen rechthebbenden meer zijn. Dat is het nadeel als je geen reglement of verordening hebt. Daarin kan je bijvoorbeeld opnemen dat bij overlijden van de rechthebbende de grafrechten binnen een jaar moeten worden overgeschreven. Of dat het doorgeven van een adreswijziging verplicht is. Of dat de grafrechten kunnen komen te vervallen wegens achterstallig onderhoud. Het is dus zaak dat er zo snel mogelijk een reglement komt. Daarmee voorkom je precies die problemen waarmee de begraafplaats nu wordt geconfronteerd. Op dit moment gelden echter de bepalingen in artikel 28 Wlb lid 4, 5 en 6 en 7. Een uitzondering is daarop in dit geval niet mogelijk. De beste handelswijze is om te proberen via de gemeentelijke basisadministratie de rechthebbenden alsnog op te sporen. Wanneer blijkt dat men is overleden of adres is onbekend, dan dient een bordje bij het graf te worden geplaatst en een melding te worden gedaan bij de ingang van de begraafplaats of de nabestaanden van overledene X in grafnummer Y contact op wil nemen met de kerkhofadministratie. Deze aankondigingen dienen minimaal een jaar te blijven hangen. Als de rechthebbende bekend is en/of zich meldt kan geattendeerd worden op het achterstallige onderhoud en een verplichting (schriftelijk) worden opgelegd hier iets aan te doen. Stel aan deze verplichting een termijn en een sanctie – bijvoorbeeld als het binnen drie maanden niet is gebeurd dan wordt grafbedekking verwijderd. Wanneer iemand anders dan de rechthebbende zich meldt, kan dit contact gebruikt worden om adresgegevens over de rechthebbende te verkrijgen. Wanneer niemand zich meldt dan geldt de termijn voor de instandhouding van het graf zoals in de huidige Wet op de lijkbezorging is vermeld. Dertig jaar dus. De grafbedekking mag wel worden verwijderd wanneer deze in slechte staat van onderhoud verkeert, maar het graf mag niet worden opgeheven of geruimd. Wat betreft de voorgestelde wetswijziging is nog onduidelijk wat de definitieve termijn wordt voor de instandhouding van het graf cq welke overgangsregeling van kracht wordt. Met als richtsnoer het jaar 2023 zit u in elk geval er niet ver naast, vrees ik. Met vriendelijke groeten,

4 oktober 2016