Curator als rechthebbende

Vraag:

Geachte mevrouw Harmsen
Graag zou ik u de volgende zaak voorleggen en kunt u mij hierin een advies geven. Op de begraafplaats waar ik beheerder van ben ligt een graf met uitsluitend recht voor onbepaalde tijd. Waarvoor het grafonderhoud voor 25 jaar is afgekocht met ingang van 1982. Dit betekent dus dat die termijn aan het eind van dit jaar afloopt. Om er achter te komen wat de, volgens het register, rechthebbende wil hebben wij hem aan het begin van dit jaar een brief gestuurd waarin we hem de keuze voorleggen op het grafonderhoud op nieuw af te kopen, dit in het vervolg door middel van een jaarlijkse aanslag te verrekenen of om afstand te doen. Hierop hebben wij, van de aangeschreven persoon, een brief terug gekregen waarin hij stelt dat hij voor de overledene gedurende enige tijd curator is geweest en dat hij bij haar overlijden in de lijkbezorging heeft voorzien. Bovendien stelt hij dat bij het overlijden van de betreffende zijn curatorschap eindigde. De nalatenschap is door een notariskantoor afgehandeld. De persoon heeft nagelaten het recht op het graf over te schrijven op naam van één van de erfgenamen en deze zijn na 25 jaar niet meer of zeer moeilijk te traceren omdat niet bekend is wat de laatste woonplaats was voordat zij onder curatele werd gesteld en ik dus niet na kan gaan bij welke gemeente ik haar persoonsgegevens moet opvragen. Bovendien zijn het kinderen uit het eerste huwelijk. Ondertussen heb ik wel het betreffende notariskantoor getraceerd dat de zaken van het eerste notariskantoor heeft overgenomen. Hier heb ik om inlichtingen gevraagd maar nog niks te horen gekregen. Mijn vraag is echter is deze persoon die als rechthebbende staat ingeschreven nu rechthebbende of is er in het verleden te gemakkelijk aangenomen dat degene die in de lijkbezorging heeft voorzien ook de rechthebbende is. Gaarne uw advies. Bij voorbaat dank
J. H. Bos De Bilt

Antwoord:

Geachte heer Bos,
Om meteen met uw laatste vraag te beginnen: het is over het algemeen niet zo dat de opdrachtgever voor de begrafenis, in dit geval de curator, automatisch rechthebbende is. Om de grafrechten op naam te vestigen is een aparte handtekening nodig op de grafakte, of het tenaamstellingformulier, van het graf. Ik weet niet wat bij u de gebruikelijke werkwijze is om de grafrechten te verlenen, ik weet dus ook niet waarvoor de curator destijds precies getekend heeft. Als hij niet voor de vestiging van de grafrechten op zijn naam getekend heeft is hij feitelijk geen rechthebbende. In dat geval zit u nu met een graf zonder rechthebbende. Het hangt mede af van wat er in uw beheersverordening is vastgelegd over het overschrijven van de grafrechten, wat er nu moet gebeuren. Sommige gemeenten hebben daarin vastgelegd dat grafrechten binnen een bepaalde termijn overgeschreven moeten worden op naam van een nieuwe rechthebbende. Als dat niet is gebeurd kan in sommige gevallen het grafrecht vervallen worden verklaard. Probleem hier is echter dat waarschijnlijk nooit een rechthebbende is geweest. Al weet ik niet helemaal zeker of, wanneer de curator destijds door u als rechthebbende is ingeschreven, dit in dit geval zou kunnen betekenen dat hij in juridische zin wel als zodanig moet worden opgevat. Het verstandigste is dan dat u van hem een afstandsverklaring vraagt. Een andere route zou kunnen zijn dat u in uw verordening een bepaling hebt opgenomen dat, wanneer de onderhoudsrechten niet worden betaald, de grafrechten kunnen komen te vervallen. Wat betreft het traceren van de nabestaanden. U doet er verstandig aan om een jaar lang een bordje bij het graf te plaatsen en een mededeling op de begraafplaats aan te plakken waarin u verzoekt de eventuele bezoekers en /of nabestaanden zich te melden bij de administratie. Wie weet meldt zich nog een belangstellende die de grafrechten op naam wil nemen. U bent dit so wie so verplicht als u voldoende rechtsgronden hebt (in uw verordening) om de grafrechten vervallen te verklaren. Maar of dit laatste zomaar kan is bij dit eeuwigdurende graf de vraag, mede gezien het feit dat de gemeente zelf wellicht in gebreke is gebleven bij het vestigen van de grafrechten op naam. Ik weet dus niet het definitieve antwoord op uw vraag, maar hoop dat u hiermee weer een stap verder bent.
Met vriendelijke groet,

4 oktober 2016